Rhino Country

23-04-2011, Palmwag- en Hoanib Camp


Twee dagen van lange autoritten in Damaraland zitten erop. Het probleem is hoe ze te beschrijven. Dit is waarvoor je naar Afrika komt, maar beschrijf ruimte, landschappen, de beesten en de lichtval maar eens in woorden. En de humor van de reisgenoten. Foto’s zeggen meer, en misschien ook de tracks op Google Earth. Maar die twee hebben tijd nodig om te selecteren, op het blog te zetten en te mailen.
In tekst zal ik de ritten kort samenvatten;


Wijdse vergezichten
21-04-2011. Vanuit Doro Nawas ging de reis via De Riet (waar je kunt kamperen) naar een landschap met vergezichten over weidse dalen tot de blik werd gestuit door bergen op zo’n vijftig kilometer afstand. Over die afstand zag je het land eerst dalen en vervolgens weer geleidelijk klimmen. Geërodeerde bergruggen die nog als geleidelijke stijging of daling te herkennen zijn. De landschappen overtreffen zondermeer die van Botswana qua grootsheid en schoonheid. Geweldig. De hoeveelheid wild die we zagen was helaas niet indrukwekkend – daarvoor moet je toch echt in Botswana zijn - maar wel zagen we een boel soorten. Weliswaar steeds op grote afstanden. Je moet getrainde en scherpe ogen hebben om ze te ontdekken, en Craig heeft die. Een goede spotter. Ongetwijfeld rijd je op zo’n dag zonder dat je ze ontdekt langs pakweg twintig leeuwen die jou wel zien.
Door de regens en het gras kunnen de beesten zich verspreiden en zitten ze niet in de buurt van de waterputten. Water is momenteel overal.


Onderweg twee ‘camps’ van Andrew’s organisatie bezocht; bij ‘Damaraland Camp’ had hij een klus te doen. Rotsige bodem en keien op de weg ernaartoe, dus de rit was stuiterend. Heel ‘gezond’ voor de banden. Die moet je hier minder hard oppompen zodat de band zich om de keien en rotsen kan vouwen. Zo voorkom je lekken en heb je meer grip. Er zijn veel diepe kuilen en geulen na de regens van de afgelopen tijd waar de Rangerover van Craig soms met de trekhaak de grond raakt. Regelmatig rijd je door rivieren. Gras, gras! Water, water! Ongekend. Rhiny meldt dat hij dit in zijn 72-jarige leven nog nooit heeft meegemaakt. Marina die hier afgelopen herfst was, meldde dat toen geen grasspriet te bekennen was. Alles droog en bruinrood.
Damaraland is ‘Rhino country’, maar helaas geen enkele neushoorn gezien. Wel een grote olifant bull.


Bier = cultuur
Bier om half tien ’s ochtends. Marina meldt dat hoe meer de boys zich amuseren, hoe vroeger ze eraan beginnen. ’s Middags een braai (Afrikaans woord voor bbq) in de schaduw van een rots. Leuk te zien hoe de mannen hun tijd nemen voor de aangename dingen van de dag. Een mens is nooit te oud om te leren: als je vlees op de braai aan het verbranden is moet je de vlammen doven met bier. Niet met water want dan wordt je vlees smakeloos en taai. Laat zo’n braai en kamp maar aan de Zuid(elijk)afrikanen over.
Bij gebrek aan water aarzelen Zuidelijk Afrikanen niet om ’s avonds de tanden met bier te poetsen. Ik heb het ze niet zien doen, maar ze zegen het zelf als onderdeel van hun onverwoestbare humor.
‘The government says “Dont drink and drive”. That’s why we stop when we take a beer.’


Muggen
De dag eindigde in Palmwag. De boys hebben een liefde voor dat camp; ze komen er graag. Het is inderdaad bijzonder. Je loopt ’s avonds naar het meestal droge maar nu stromende riviertje en vanachter een whisky aan de bar zie je de olifanten water drinken bij het ‘borehole’.
Palmwag heeft wel een probleem. In een van de hutten zitten onuitroeibare muggen, genesteld in het rieten dak. Ze hebben er van alles aan gedaan, maar niets hielp; uitroken, gif, niets. Nu denken ze erover die bepaalde hut maar te sluiten.

Opnieuw een goedkoper tarief dankzij Andrew. Ik sliep in hetzelfde huisje als Rhiny. Slecht geslapen na twee uur ’s nachts. Snurken die man! Ik gaf hem de bijnaam Rhino.
Ik hoorde van hem dat de oude Elias LeRiche, directeur (‘Parkhoof’) van Kalahari Gemsbok Park inmiddels is overleden. Jammer. Het was een bijzondere vent. Hij was mijn gesprekspartner indertijd bij beslissingen over het park. Dat loopt namelijk over Zuidafrikaans èn Botswaans gronndgebied. Vanuit Kalagadi District, waar het park in ligt, had ik contact met hem. Na de verkiezingen in Zuid Afrika ben ik nog bij hem en zijn vrouw ‘Doempie’ (koosnaam) te gast geweest. We hebben toen nog een vlucht over het park gemaakt met zijn Cessna. Of zijn vrouw nog leeft, wist Rhiny niet te vertellen.


Net wat te dik
22-04-2011.
Vandaag voegt een derde auto zich bij ons. William en Desiree sluiten met twee dochters aan bij de ‘party’. Hij: 140 kilo en verruïneerde knieën, zij: een ‘aanpakker’ en wat verlegen. Ze heeft de stem van een jong meisje.
Vinden de kids en de vrouwen dit gejakker door de bush leuk?, is mijn vraag. ‘For us it’s a cultural thing. We do this from when we were young.’
De meeste blanken hier zijn (wat) te dik. Komt door de overvloed aan bier. Koop aandelen Namibian Breweries!

De weg ten Noorden van Palmwag is ‘scenic’ en er zit veel wild. Je moet er volgens Craig niet kamperen ’s nachts want voor gamescouts is er maar één reden dat je ’s nachts op de weg kunt zijn: stroperij. Ze schieten eerst en stellen dan pas vragen. NB: Dit is nog steeds Rhino-country. Al zien we er vandaag opnieuw geen tot vooral Craigs teleurstellen. Het is zijn lievelingsdier.

Deze jager oordeelt dat het beste moment om een dier af te schieten is bepaald door de tijd dat hij vanzelf ‘van ouderdom’(dus gepakt door een ander dier) doodgaat. Vlak daarvoor schiet je hem af. Een dode leeuw of rhino brengt geen geld op. En oude leeuwen neigen ernaar om zich aan vee te buiten te gaan of aan mensen. Jongere leeuwen houden het bij wild; de oudjes kunnen dat niet meer bijbenen.

(Terwijl ik hier zit te schrijven trekt de ochtendmist op. De lange broek kan weer uit.
Naarmate we de Skeleton Coast dichter naderden werd de ondergrond zanderiger en het gestuiter minder.)

Voor de plantenliefhebbbers: behalve gras groeit er veel Damaralana Euphorbia (the ‘Bushman’s toothbrush’) en ‘Dollarbush. Craig: ‘Als je hier panne hebt en je sterft een langzame dood van de dorst, eet dan wat van die planten, dan gaat het snel. Alleen rhino’s kunnen ze eten.’
Nog zo’n Afrikaanse wijsheid: ‘Ben je gebeten door een black mamba? Dan is de beste maatregel om in de schaduw van een boom te gaan zitten. Een lijk in volle zon is niet te om aan te zien.’

Stommeriken
Als je een troep zebra’s voor je op de loop ziet gaan, loopt de alpha-male voorop. Nummer twee, de op één na beste vechter, sluit de rij. De jager schiet een zebra ertussenin; die is vervangbaar.
Stóm dat die zebra’s zijn! Stommer dan elk ander dier hier. Als ze op de vlucht slaan omdat je met je auto eraan komt lopen ze niet van je weg maar naar je toe, of parallel aan je koers. Hoe stom kun je zijn! Conclusie: de zebra heeft geen andere functie dan te dienen als decoratie van het landschap, de muur thuis, of als voer voor de leeuwen.

Nogmaals Zuidafrikaanse humor.
1) ‘Zebra’s are donkey’s that have landed up in jail.’
2) ‘A zebra doesn’t know if he should be a black or a white. But still he’s more intelligent than a government officer.’
3) Safe sex for muslims: ‘Goats that bite have a red cross on the back.’
4) ‘I always try to go to bed by ten, and be home by twelve.’
Als ze mekaar plagen zeggen ze op z’n Zuidafrikaans: ‘Jij praat ‘kák’ man!’ Met een rollende Zuidafrikaanse ‘R’.

Leeuwen
Dat die ‘bastards’ van rhino’s zich verstopt hielden, werd meer dan goedgemaakt. Op gegeven moment na een pauze in de schaduw moesten ze op me wachten omdat ik nog een plas moest. Ik was net klaar, toen Craig uitriep: ‘Lions!’ En inderdaad, zo’n vijfhonderd meter verderop zaten er drie, een mannetje en twee wijfjes. Nu moet ik van de rest van de ‘party’ voordurend een plas doen.

We brachten de nacht door in een verlaten camp van Wilderness Safaris: Hoanib Camp. De tenten staan er nog. De warmwatercollectors ook. Verlaten luxe dus. Giraffes in de voortuin. De huisjes moesten we van Andrew eerst grondig checken op slangen. Ze staan ver uit elkaar, dus terugkomend van de braai ’s avonds moet je een lamp aandoen om te checken op schorpioenen. Er kan een leeuw rondlopen, maar de kans daarop is klein. Eenmaal in de tent/huisje is alles OK, al zijn de muren van stof.


Die braais (= bbq) hier een verhaal apart. Dat is het hoogtepunt van de dag. Er wordt zelfs brood gebakken op het kampvuur, en dat is nog lekker ook. Geen verbrande troep zoals wij dat zouden presteren. Ze doen zelfs aan slow cooking door een ‘klaprooster’ op 45 graden boven of naast het vuur te zetten. Wat zo gaar moet worden kan daar wel een uur of drie staan. Ze hebben de bbq tot kunst verheven.
’s Avonds steekt een koude zeewind op, dan is zo’n kampvuur in de luwte van de rotsen heerlijk. Tip: loop ’s avonds eens van het kampvuur weg en sta verbaasd over de sterrenhemel in de woestijn. Als je die onmetelijkheid boven je ziet,hoor je jezelf een verbaasd ‘Fuck!’ zeggen.


Veel giraffes hier. Volgens Craig zijn ze hier relatief veilig omdat ze zich weten te verdedigen. Ze schijnen met alle vier hoeven tegelijk te kunnen trappen: ‘Rapid fire in all directions.’ In het Krugerpark worden er meer door leeuwen opgegeten omdat ze op de asfaltweg worden gejaagd waar ze met hun hoeven uitglijden. Waarop de leeuw ze bij de strot grijpt. Toch onmiskenbaar een teken van intelligentie van die leeuwen.


Nooit alleen
De ritten van deze week doe je nooit met één auto. Altijd twee, liefst drie want als je in de verlatenheid een breakdown krijgt heb je ècht een probleem. (Zie Lonely Planet over dit gebied tussen de Hoanib- en de Kunenerivier.) Het kan wel drie - vier weken duren voor er iemand langskomt. Ieder jaar zijn er verhalen van mensen die na panne aan de wagen het loodje leggen, vooral omdat ze vervolgens de verkeerde keuzes hebben gemaakt. Hete beste is om bij de auto te blijven wachten en de tijd uit te zitten met de moed der wanhoop.
Van de inheemse Namibiërs komt misschien drie procent ooit hier. Te remote. Ik moet mezelf dan ook tegenhouden in de toekomst om me met die ouwe bak van me hierin te wagen. Maar dit is wel het zout in de pap. Misschien wil en kan Craig mee, hij kent hier bovendien de weg. Er moet dan alleen wel wat geld tegenover staan want de tijd dat hij in de bush zit, besteedt ie niet aan zijn bedrijf, de skydive-onderneming. (Zoek op google bijvoorbeeld ‘Groundrush Swakopmund.)
Er komt bij dat reizen in Zuidelijk Afrika nooit erg goedkoop kan zijn. Die auto’s lopen 1 op 4,5 of 5. Ruwe wegen ook nog, dus veel verslijt. Voeg daarbij het olieverbruik, en de bumps die vaak voorkomen; alles trilt hier los. Maar als je het vergelijkt met het reguliere toerisme kost dit eentiende van de prijs. Ik geloof dat ik al de prijzen van lodges heb genoemd. Dus ik denk dat er geen betere manier is om dit deel van de wereld te bezoeken dan die ik nu dacht te hebben gevonden: een eigen auto die wat mans is voor de bush. Neem daarbij een tent mee, en je omzeilt de grote kostenposten hotels, lodges en autoverhuur. Als je drie keer een 4x4 huurt, kun je er net zo goed eentje kopen. Omdat Westerlingen er namelijk geen benul van hebben hoe ze in de bush moeten rijden, komt eenderde van de huur-4x4-s’ total loss terug. De andere huurders betalen dat. Die eigen auto van me, die kost behoorlijk wat, maar veel goedkoper kom je hier niet terecht. Het hotel in Windhoek (Roofs for Africa) vanwaar ik de eerste blog stuurde kost per persoon € 65,- en is een van de goedkoopste. Lees in de blogs over prijzen in en schrik. Maar nou komt de catch: wil je naar bepaalde gebieden (zoals Damaraland, Skeleton Coast of Kaokoveld, dan heb je voor je onderdak geen ander alternatief dan de topcategorie. Allen kapitaalkrachtige organisaties kunnen de toegang tot dit gebied organiseren. Toeristen worden ingevlogen. Oplossing: eigen auto en eigen tent!
Ik zou het wel een idee vinden om met meerdere mensen zo’n trip te maken en bijvoorbeeld Craig in te huren; dan kun je zijn – en andere - kosten delen. Vervoer heb ik al. Dus wie een keer mee wil, kan zich in principe melden.

Tot weer,
Frank