Openbaar vervoer is een sport

‘n Speciaal eiland, dat Sri Lanka. Het is er soms zó warm en vochtig dat je maar een bezemsteel in de grond hoeft te steken en er groeit een bananenboom uit. De Oostkant en Westkant zijn beurtelings een half jaar droog en daarna het slachtoffer van een abjecte moesson die alles doorweekt. Je verwacht dat de zwammen op de vensterbank, deuren en kozijnen staan. Alle hout ruikt muf en beschimmeld. En na een halfjaar verandert alles, wordt het gortdroog en zonnig en is de andere kant van het eiland aan de beurt voor de ‘déluge’.


VALT MEE TE LEVEN
Overigens valt er met die moesson wel te leven want je kunt er de klok op gelijk zetten: overdag is het zonnig; om een uur of drie wordt het wat heiïg; ’s avonds om pakweg zes uur gaan de sluizen open en na een uur of twee is het weer over. Maar echt droog wordt ‘t niet. Ook niet onder de oksels en in de bilnaad.
In de jaren tachtig vorige eeuw bezocht ik het eiland met nog een ‘ouderwetse’ camera, een Asahi Pentax. Het was augustus; Colombo was zó vochtig dat de emulsie van de film in de cassette opzwol en vastplakte aan de rug van de laag eronder.

Voor de duidelijkheid, ik bezocht Sri Lanka in 2015 aansluitend op een reis door India, en onlangs in 2018. Hier combineer ik aantekeningen van beide reizen.


September 2015.
Niemand wist hoe en wanneer het begon al was van meet af aan duidelijk dat de trein van Colombo naar Badulla een uur te laat vertrok, maar daar lag niemand wakker van. Behalve de vertraging in Colombo stonden we nog een uur stil in Peradenya Junction. Vlak voor Hatton bleek de locomotief kapot en stonden we vier uur geparkeerd in the middle of nowhere tot er een andere loc arriveerde. Het is daar enkel spoor dus heel het treinverkeer in beide richtingen lag stil. (Elkaar passeren doen treinen op stationnetjes. Daar is indertijd door de Engelsen een heel systeem voor bedacht.)


NEUSPEUTERAAR
Door de druipende regen en de overvolle trein besloegen de ramen en was er geen uitzicht. Krijsende kinderen. En ik zat naast een dikke meneer met een slechte adem die geen idee had van de ruimte die hij in beslag nam. Een enthousiast neuspeuteraar bovendien. En hoe moesten al die mensen en jengelende kinderen naar de wc? Het begon erg naar pis te ruiken.
Om half tien ’s avonds kwam er beweging in.
Dit traject voert je ondermeer langs de locatie van de film ‘Bridge over the River Kwai’ en staat bekend om zijn mooie uitzichten, maar ja… toen was het wél donker.
Door zes-en-een-half uur vertraging – veertien uur totaal in de trein over pakweg tweehonderd kilometer - arriveerde ik na middernacht in Nuwara Eliya, terwijl Badulla het oorspronkelijke reisdoel van de dag was. Acht hotels waren fully booked. Er was er nog eentje die plaats had in de herberg maar veel te duur was voor de geboden kwaliteit. Maar wat wil je. Na zo’n topdag kijk je niet op een kakkerlakje meer of minder.


BETALEN
De volgende ochtend: trein naar Badulla. ‘One hour delay’. Je moet toch een zeker soort temperament hebben om je er niet druk om te maken. Bovendien moest ik opnieuw betalen al was de vertraging gisteren een zaak van de Sri Lankan Railways zelf.

Deze reis deed ik min of meer opnieuw met Marijke in februari 2018, hopend op meer geluk. Daarover in een volgend verslag.



OBSERVATIES:

* Als India, China en Afrika al demografische tijdbommen zijn, wát dan te denken van Sri Lanka? Nérgens zoveel kinderen zien ronddartelen. Straten vol schoolkinderen in hun witte uniformpjes zagen we in Galle en Colombo. Levendig en vitaal, dat zeker wel. Maar het zijn er wel errug veel! Bussen vol. Srilankaanse vrouwen zijn net broedhennen. Het land stevent af op een demografische ramp. Kinderen worden bovendien als een prinsje of prinsesje op een voetstuk geplaatst. Kríjsen om hun zin te krijgen, en de ouders kijken vertederd toe. Gek genoeg gaat dat met die drommen schoolkinderen toch heel gedisciplineerd.


* En net als in India (waar níét) is de Srilankaanse wereld doortrokken van een religieuze rot. Het is een complot vergelijkbaar met Sinterklaas, alleen minder onschuldig. Net als kinderen bij ons hebben de mensen daar geen schijn van kans eraan te ontsnappen. Het is zó georganiseerd dat goden alomtegenwoordig zijn, niet alleen in tempels maar overal: op straat, in winkels en restaurants, tot in bushaltes aan toe. ‘Hoezo bestaat er geen god!? Je zíét ze toch overal!’


BOEDDHA OP HET DASHBOARD
Religie is overal: neuzelend kakafonisch boeddhistisch reciteren galmt ‘s ochtends om zes uur over de straten en dringt zich aan je op, boeddhistische gezangen klinken in alle openbare gebouwen tot en met het spoorwegstation. Boeddha staat op het dashboard van de bus. Saai allemaal. Nee, dan de moslims, maar daar zit dan weer meer temperament in dan je zou wensen en van de muezzin kun je ‘s avonds bij het diner genieten van zijn jihad binnen een straal van twee kilometer rond de moskee. Christenen dringen zich minder op moet ik bekennen, maar ze zijn er wel degelijk, en vaak in hogere politieke posities.
En ‘peaceful dat die boeddhistische monniken zijn! (Not.) Iedere dag mogen ze in het nationale nieuws op TV een kwartier lang hun hersenspinsels over het domme volk uitstorten. Oh, ze zijn zo peaceful. Wat hen niet belette om in 1981 in Habantota de stoot te geven tot de genocide op de concurrerende hindoeïstische Tamils. Daar hebben ze nog lang van kunnen nagenieten want het leidde tot een twintigjarige burgeroorlog met pakweg een miljoen doden. (Ik ben niet zeker over het aantal.)
Kortom: er is geen religie die deugt.


KOFFIE IN OPKOMST
* Sri Lanka mag zich op de borst kloppen voor zijn perfecte thee, maar is onontwikkeld qua koffie, al komt daar stilaan verandering in. Er zijn Japanners die zich ertegenaan bemoeien. Er is nieuwe aanplant in ‘the Hill Country’ rond Nuwara Eliya. Koffie is qua areaal een concurrent van thee, de koffieplant heeft min of meer dezelfde omstandigheden nodig: koele nachten, zonnige dagen, en geregeld een frisse bui. Terwijl ik dit schrijf drink ik vreselijk slechte Cafe Tubruk in de Pagoda in Colombo. (Google eens op DuranDuran - Hungry like a wolf – Daar is de Pagoda. Het staat vast op youtube. Er zijn meerdere uitvoeringen dus zoek de juiste videoclip.)


* Het stikt van de Chinezen in de Highlands.
Het barst van de plompe Russen in Zuid en Oost. En veel Fransen.


* Hondenleven.
Het is geen pretje om hond te zijn op SL.
Alle honden hier hebben schurft. Als je er eentje ziet is ie zich aan het krabben of bijten. De meesten zien er uit als een half geplukte kip, sommigen zijn helemaal kaal. Het interesseert ‘geen hond’. Niemand doet er wat aan. Er is wel een liefdadigheidsinstelling maar het is onbegonnen werk. Je kunt de stakkers beter van staatswege afschieten.